W dobie obecnego kryzysu lekowego, gdzie nierzadko brakuje w aptekach oryginalnego leku z pomocą przychodzą leki generyczne. Czy są one bezpieczne? Czy posiadają takie same właściwości, co oryginalnie przepisane nam leki? Jaki jest wpływ zamienników leków na nasze zdrowie?
Czym są leki generyczne?
Leki generyczne to inna nazwa zamienników leków. Aby generyk mógł być wprowadzony na rynek musi przejść szereg badań, które ustalą czy posiada te same właściwości co oryginalny lek. Zamienniki leków muszą spełniać następujące wymagania:
- posiadać taką samą ilość substancji aktywnej co oryginał (substancje pomocnicze mogą być inne),
- być w takiej samej postaci co lek oryginalny (tabletki, ampułki, etc.),
- wykazywać taką samą biodostępność,
- posiadać identyczne działanie farmakologiczne.
Zamienniki leków są więc produktami bezpiecznymi. Nie należy się obawiać jeśli farmaceuta proponuje nam zamiennik zamiast leku widniejącego na recepcie, a nawet w niektórych przypadkach warto poprosić o generyk. Leki generyczne są bowiem tańsze od leków referencyjnych, ponieważ producenci zamienników nie są monopolistami. Dodatkowym plusem istnienia zamienników jest dostępność do terapii, bez przerywania jej w razie braku przepisanego leku w aptekach.
Dlaczego zamienniki są tańsze?
Producenci leków odtwórczych ponoszą mniejsze koszty wprowadzania preparatów na rynek. Nie muszą wykonywać tylu kosztownych badań sprawdzających działanie nowego leku, co producent leku pierwotnego. Wprowadzając nowy lek na rynek, producent ponosi ogromne koszty, sięgające niekiedy nawet kilkuset milionów dolarów. Aby inwestycja zwróciła się, lek musi mieć wysoką cenę i być objęty ochroną patentową przez 20 lub 25 lat. Dopiero po wygaśnięciu ochrony patentowej, producenci zamienników mogą użyć tej samej substancji czynnej użytej w oryginalnym preparacie.
Wpływ zamienników leków na nasze zdrowie
Zamiennik leku referencyjnego różni się od niego tylko nieznacznie. Ilość substancji aktywnej, postać, biodostępność i działanie preparatu musi być takie samo.
Jednak tańszy produkt różni się od oryginalnego substancjami pomocniczymi. Substancje pomocnicze nie posiadają działania leczniczego, jednak mogą wpływać na nasze samopoczucie po zażyciu leku.
Nie oznacza to, że produkt jest gorszej jakości. Każdy organizm inaczej toleruje leki, dlatego dla jednej osoby lepiej sprawdzi się zamiennik, dla innej lek oryginalny. Substancje pomocnicze mają swoje określone zadania, np.: sterują momentem uwolnienia substancji czynnej (m.in. leki dojelitowe), wpływają na trwałość leku oraz biorą udział w procesach produkcyjnych. Nie odnotowuje się jednak zbyt często niekorzystnego wpływu zamienników leków na nasze zdrowie, choć w niektórych przypadkach, szczególnie w leczeniu psychiatrycznym mogą pojawić się odstępstwa. W takich sytuacjach lekarz wypisujący receptę umieszcza na niej informację „nie zamieniać”.
O czym warto wiedzieć?
Pamiętajmy, że farmaceuci są zobligowani do informowania o zamiennikach leków. Decyzja czy je wybierzemy zawsze należy do nas. Jeśli zdecydujemy się na zażywanie zamiennika, nie powinniśmy go ponownie zamieniać. Zbyt częsta zmiana leków może powodować większe prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych. Lek zapisany przez lekarza nie zawsze jest lekiem oryginalnym, może on od razu przepisać zamiennik. Generyki są nieraz bardziej popularne od pierwotnie stworzonego leku.
Dobrym przykładem jest lek Motrin (ibuprofen), którego nazwy nikt już nie kojarzy, za to świetnie znamy jego reklamowane zamienniki.
Podsumowując
Leki będące zamiennikami to substancje lecznicze wykazujące takie samo działanie terapeutyczne co oryginalne preparaty. Zamiennik powinien być dobrany indywidualnie do pacjenta, w celu zmniejszenia wystąpienia działań niepożądanych wywołanych najczęściej przez substancje pomocnicze.
W zależności od ich rodzaju możemy czuć się inaczej, lecz nie koniecznie gorzej po zażyciu generyka. Najważniejsze jest działanie terapeutyczne leku oraz jego cena. Szczególnie w przypadku leczenia chorób przewlekłych gdzie oryginalne leki często są bardzo drogie, wybór tańszego zamiennika jest najkorzystniejszy. Przeczytaj także artykuł „Zamienniki leków, czy to jest to samo co leki oryginalne?”
Ja tam zawsze kupuję stricte te, co mi lekarz przepisał. Może i są bezpieczne, ale to na pewno nie to samo co lek oryginalny.